07:30 14/11
Τα σχέδια του Υπουργείου Ναυτιλίας για ακτοπλοΐα, λιμάνια και ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη
Νέες στρατηγικές του Υπουργείου Ναυτιλίας: Αναβάθμιση ασφάλειας και πράσινη μετάβαση στην ακτοπλοΐα.
Της Αναστασίας Βαμβακά
Η ελληνική ναυτιλία συνεχίζει να καταλαμβάνει σημαντικό ποσοστό στο παγκόσμιο βιβλίο παραγγελιών νέων πλοίων. Παρά τις αυξημένες παραδόσεις πλοίων το τελευταίο τρίμηνο του 2024 και την μειωμένη δραστηριότητα παραγγελιών, οι Έλληνες εφοπλιστές διατηρούν ισχυρό μερίδιο στην παγκόσμια αγορά, επενδύοντας στρατηγικά σε νέες ναυπηγήσεις. Σύμφωνα με ανάλυση του Simon Daniels, επικεφαλής νέων ναυπηγήσεων στην εταιρεία Allegiant (Shipping) Ltd., η ελληνική ναυτιλία αποδεικνύει την προσαρμοστικότητα και την ανθεκτικότητά της απέναντι στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς.
Με τις τιμές ναυπηγήσεων να καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις και την αβεβαιότητα σχετικά με τα εναλλακτικά καύσιμα, οι Έλληνες εφοπλιστές συνεχίζουν να ηγούνται της παγκόσμιας ναυτιλιακής αγοράς, επενδύοντας σε πράσινα πλοία που προετοιμάζουν το έδαφος για την επόμενη γενιά ναυτιλιακών επενδύσεων και επιχειρηματικών ευκαιριών.
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, το συνολικό βιβλίο παραγγελιών για νέα πλοία παραμένει ισχυρό. Στις αρχές του Οκτωβρίου 2024, το βιβλίο παραγγελιών έλεγε 3.494 πλοία, αντιπροσωπεύοντας το 11,3% του παγκόσμιου στόλου. Από αυτά, οι Έλληνες εφοπλιστές είχαν παραγγείλει 691 πλοία, ή περίπου το 19% του συνολικού αριθμού παραγγελιών.
Αυτό το εντυπωσιακό ποσοστό είναι κυρίως το αποτέλεσμα της δραστηριότητας του 2023, η οποία χαρακτηρίστηκε από αυξημένες παραγγελίες. Ωστόσο, οι παραδόσεις πλοίων το τελευταίο τρίμηνο του 2024 έχουν μειώσει τον αριθμό των πλοίων που βρίσκονται υπό παραγγελία, με την ελληνική συμμετοχή να παρουσιάζει μικρή πτώση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η μείωση των παραγγελιών στα φορτηγά πλοία τύπου ultramax και kamsarmax-neo K'max είναι σημαντική, καθώς η ελληνική συμμετοχή σε αυτούς τους τομείς μειώθηκε από το 16% στο 10% και από το 24% στο 14% αντίστοιχα. Παρά την πτώση αυτή, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν δείξει ισχυρή παρουσία στην αγορά cape/N'max, η οποία σημείωσε αύξηση παγκοσμίως, με την Ελλάδα να κατέχει το 11% του συνολικού βιβλίου παραγγελιών σε αυτή την κατηγορία.
Η ελληνική συμμετοχή στον τομέα των δεξαμενόπλοιων παραμένει ισχυρή, με περίπου το 40% των παραγγελιών να προέρχεται από Έλληνες εφοπλιστές, κυρίως στον τομέα των MR tankers, και σε μικρότερα πλοία 40.000dwt και 50.000dwt. Στην αγορά των Suezmax , η ελληνική παρουσία παραμένει σταθερή, ενώ στον τομέα των VLCC's οι παραγγελίες παρέμειναν αμετάβλητες τα τελευταία δύο χρόνια, αν και συνολικά έχουν παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι Έλληνες εφοπλιστές συνεχίζουν να επενδύουν στην αγορά πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με 145 νέα πλοία που έχουν παραγγελθεί το 2024. Το ελληνικό ποσοστό στις παραγγελίες κοντέινερ φτάνει το 5%, με ιδιαίτερη έμφαση σε πλοία τύπου Panamax και feeder, και σε πλοία μεταφοράς 5.000-10.000 TEU, όπου οι Έλληνες εφοπλιστές κατέχουν το 50% των παραγγελιών του 2024.
Στον τομέα του αερίου, οι Έλληνες εφοπλιστές καταλαμβάνουν το 13% του βιβλίου παραγγελιών για LPG και LNG carriers, με την ελληνική συμμετοχή να αυξάνεται στο VLGC (Very Large Gas Carriers), όπου οι παραγγελίες από Έλληνες εφοπλιστές καλύπτουν το 27% του παγκόσμιου βιβλίου παραγγελιών. Ιδιαίτερα στην αγορά LNG, η ελληνική συμμετοχή έχει μειωθεί από το 18% το 2023 στο 12% το 2024, λόγω της παρουσίασης μεγάλων έργων, όπως η επιβεβαίωση των QatarGas slots για παραγγελίες πλοίων.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη ναυτιλία είναι η μετάβαση σε εναλλακτικά καύσιμα, ιδιαίτερα για τα πλοία που θα λειτουργούν μετά το 2050 με μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Οι Έλληνες εφοπλιστές, αν και επιφυλακτικοί σε μερικές περιπτώσεις, παραγγέλνουν πλοία dual-fuel (διπλού καυσίμου), με τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν LNG, μεθανόλη ή ακόμη και αμμωνία στο μέλλον. Όμως, η τεχνολογία και οι υποδομές για τη χρήση μεθανόλης και αμμωνίας παραμένουν περιορισμένες και η ευρεία εφαρμογή αυτών των καυσίμων αναμένεται να καθυστερήσει μέχρι την παράδοση αυτών των πλοίων.
Προς το παρόν, η πλειοψηφία των παραγγελιών για πλοία LNG carriers και μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων είναι dual fuel, και η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα δείχνει να προετοιμάζεται για τις μελλοντικές αυστηρές περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Ωστόσο, οι ενστάσεις για την εμπορική βιωσιμότητα των νέων τεχνολογιών παραμένουν, καθώς η πλειοψηφία των μεγάλων ναυλωτών δεν είναι πρόθυμοι να δεσμευτούν για μακροχρόνιες ναυλώσεις σε επίπεδα που θα καθιστούσαν οικονομικά βιώσιμη μια τέτοια επένδυση.
Πολλοί από τους μεγαλύτερους Έλληνες εφοπλιστές συνεχίζουν να επενδύουν σε νέα πλοία, παρά τις αυξημένες τιμές ναυπηγήσεων και την αβεβαιότητα για τα καύσιμα του μέλλοντος. Για παράδειγμα, ο όμιλος του Γιώργου Προκοπίου, με την Dynacom και τη Dynagas έχει παραγγείλει 72 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 8,45 εκατομμυρίων dwt, ενώ ο όμιλος του Ευάγγελου Μαρινάκη (Capital Group) έχει παραγγείλει 55 πλοία αξίας 4,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εντυπωσιακή είναι επίσης η παραγγελία της Evalend Shipping του Κρίτωνα Λεντούδη με 29 πλοία, καθώς και της Navios Shipmanagement της Αγγελικής Φράγκου, που έχει παραγγείλει 23 πλοία.
Οταν η πολυτέλεια συναντά την τεχνολογική υπεροχή