“Herkes Sorumluluklarını Yerine Getirirse, EBİS Verimli Olacaktır”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Yapı Denetim Sistemi kapsamındaki Elektronik Beton Takip Sistemi (EBİS) ile ilgili 14 Kasım 2020 tarihinde yayımlanan yeni tebliği, 30 Kasım Pazartesi günü yürürlüğe girdi. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği CEO’su Volkan Bozay, yeni sistemle ilgili sorularımızı yanıtladı…

Yeni Beton Takip Sistemi 30 Kasım itibariyle yürürlüğe giriyor. Yeni sistemde ne gibi değişiklikler olacak?

Bildiğiniz üzere ülke genelinde inşaatlarda kullanılan betonun, projesine uygunluğunun denetimi amacıyla 25 Aralık 2018 tarihinde Elektronik Beton İzleme Sistemi (EBİS) hayatımıza girmişti. Yaklaşık 1 yıllık kullanımdan sonra 24 Mart 2020 tarihinde yayımlanan tebliğde yer alan ancak pandemi koşulları nedeniyle ertelenen karekodlu beton irsaliyesi ve beton mikser etiketleri uygulaması 14 Kasım 2020 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete’de yer alan tebliğ ile resmen yürürlüğe girdi. Bu uygulamayla betonu şantiyeye taşıyacak olan miksere hazır beton santralinden çıkmadan önce mikser etiketleri yapıştırılacak ve içinde üretici firma bilgileri, sevk tarihi ve saati ile üretilen betonun içeriğinin ve temel özelliklerinin (beton miktarı, beton dayanım sınıfı, su/çimento oranı vb.) yer aldığı karekodlu irsaliyeler hazır bulundurulacaktır. Bu sayede beton şantiyeye ulaştığında laboratuvar görevlisi mikser etiketini ve karekodlu irsaliyeyi okutarak EBİS sistemine giriş yapacaktır.

Yeni sistem beton/çimento üreticisi firmalar için ne gibi yatırımlar gerektiriyor?

30 Kasım 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikler hazır beton/çimento üreticilerinin geneli için ek bir maliyet oluşturmamaktadır. Beton mikser etiketleri Bakanlık tarafından hazır beton üreticilerine ücretsiz olarak dağıtılmıştır.

Yeni sisteme beton üreticileri, denetleyiciler ve şantiyeler ne oranda hazır. Sistem verimli olarak işleyebilecek mi?

Yürürlüğe girecek bu değişikliklere alınan aksiyonlar sayesinde yapı denetim organlarının ve hazır beton üreticilerinin çoğunluğunun hazır olduğu veya önemli adımları attığı söylenebilir. Yükleniciler açısından bakılacak olursa son tebliğde yer alan hükümler gereği alınan taze beton numunelerinin uygun koşullarda saklanmasında ilk kez yükleniciler sorumlu tutulmuştur. Bu nedenle, yüklenicilerin taze beton numune alımı ve saklanması koşullarına hakim ve bu süreçlerin kontrolünü/idaresini yapabilecek personellere sahip olması gerekliliği dikkat çekmektedir. İlk kez hayata geçecek bazı değişikliklere alışılması elbette biraz zaman alabilir. Ancak hazır beton üreticileri, yapı denetim organları ve yüklenicilerin üzerlerine düşen sorumlulukları belirtildiği şekillerde yerine getirmesi sistemin verimli işlemesini sağlayacaktır.

Sistemin getirdiği faydalar neler? Beton kalitesine ne gibi etkileri olacak?

İlgili yapı denetim genelgeleri gereği şantiyeye ulaşan betondan belirli sıklık ve miktarlarda taze beton numunesi alınması gerekiyor. Geçtiğimiz dönemlerde bu koşulların ihlaline yol açabilecek bazı olumsuz durumlarla karşılaşılmıştı. Yapılan bu değişiklikle, laboratuvar görevlisi ilgili genelgelere göre taze beton numunelerini alırken numune etiketleri ile mikser etiketlerini ve karekodlu irsaliyeyi eşleştireceği için taze beton numune alım sıklığının ve miktarlarının kontrol altına alınması hedefleniyor. Hedeflendiği üzere denetim mekanizmalarının eksiksiz bir şekilde uygulanması amacına ulaşılırsa betonun projesine uygunluğu ve kalitesinin denetiminde önemli bir adım atılmış olacaktır.