Kamu Müteahhitleri, Artan Maliyetler Karşısında Zor Durumda

Kamuya ait işlerde yapım, mal, hizmet alımı ve her türlü danışmanlık işlerini yapan yüklenici firmalar, son 2 yıl içerisinde yüzde 500’ün üzerinde artan malzeme fiyatları nedeniyle büyük sıkıntı yaşıyorlar. Kamuya taahhüt hizmeti veren bu iş insanlarını kendilerini temsil edebilmek için 27 Haziran 2022 tarihinde insanı Ali Adıgüzel’in önderliğinde Kamu Müteahhitleri ve İş İnsanları Derneği’ni (KAMİAD) kurdu.

Türkiye’nin her bölgesinden kamuya iş yapan yüklenici firma sahibi 15 iş insanının birleşmesi ile kurulan KAMİAD’ın Genel Başkanı Ali Adıgüzel, derneklerini “Ülkemizin refahı ve medeniyetinin gelişimi için devam edecek tüm kamu yatırımlarının; mal ve hizmet alımlarının, kamu kaynaklarının ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılarak devamının sağlanması” ilkesiyle kurduklarını belirterek, 22 Ocak - 15 Nisan 2022 tarihlerinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve kamuya iş yapan yüklenici firmalara “Ek fiyat farkı ve Tasfiye hakkı” verilmesini öngören iki yasa değişikliğinin mimarı olduklarını açıkladı.

Bu sektör alt yüklenicileri ile ortalama 3 milyon kişiye istihdam sağlıyor
Adıgüzel; kamuoyunda bilinen olumsuz müteahhit algısını silmeyi, bu mesleği yapan insanlara bir iş ahlakı disiplini getirmeyi ve kamuya süreli taahhüt işi yapan tüm yüklenici firmaların yaşadıkları sorunların çözümünde aktif rol alarak, üyelerinin haklarını savunmak amacıyla bir araya geldiklerinin altını çizerek, “Türkiye ekonomisinin ana lokomotifi olarak 250 alt sektörü̈ taşıyan ve ortalama 3 milyon kişiyi doğrudan istihdam eden inşaat sektörü, yarattığı katma değerle binlerce yapı malzeme üreticisine istihdam sağlayarak, ülkemizdeki üretim sürecini doğrudan etkiliyoruz. Kamuya iş yapan yüklenicilerin oluşturduğu istihdam ve üretim ise inşaat sektörünün en büyük paya sahip dinamik kısmıdır.” dedi.

KAMİAD Genel Başkanı Ali Adıgüzel

Kamu müteahhitleri çok zor durumda
Son yıllarda emtia ve hammadde fiyatlarının dünya genelinde artması, yaşanan salgın hastalıkla birlikte maliyet bazlı fiyat artışlarını da beraberinde getirdiğini söyleyen Ali Adıgüzel, “Döviz kurlarındaki artışların da etkisiyle, inşaat sektöründe fiyatlar tarihte hiç olmadığı kadar büyük artışlar yaşandı. Yurt içinde üretilen tüm yapı malzemelerinde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 300’leri bulan fiyat artışları oldu.  Hükümetimizin çıkartmış olduğu kararnameler, bu konuda çok yetersiz kaldı ve taahhüt işi yapan firmaların bir kısmı teminatlarını yakmak zorunda kaldılar. İhalelerden yasaklı duruma düşenler de bu süreçte bir hayli fazla. Bu arkadaşların bir kısım işlerin durdurulduğunu duyuyoruz. Bu sektör, tarih boyunca yaşamadığı olumsuz bir durumla karşı karşıya kalmıştır.” ifadelerini kullandı.

Birim fiyat ve rayiçlerinin 3’üncü kez güncellenmesi durumun vahametini göstermekte
Olağanüstü fiyat artışları nedeniyle kamu yüklenicilerinin, sözleşmelerinde ifa güçlüğü yaşadıklarını belirten iş insanı Ali Adıgüzel, “Yaşanan fiyat artışları ve asgari ücret artışı nedeniyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ihale iptallerinin önüne geçmek adına 2022 yılında tarihte ilk defa ‘birim fiyatları ve rayiçlerini’ 3’üncü kez güncellemiştir.” dedi.

Kamu yatırımlarının durmasının veya aksamasının alt sektör ve tedarikçi ağıyla birlikte ülke sanayisinde, milyonlarca kişinin işsiz kalması anlamına geldiğini söyleyen Adıgüzel, “Biz KAMİAD Yönetim Kurulu olarak yol haritamızı belirledik. Sektörün tüm paydaşlarıyla ortak hareket ederek, hükümetimizden ‘Şartsız Tasfiye Hakkı ve son 2 yılı kapsayan bir genel Af ile reel bir Ek Fiyat farkı’ yasa değişikliğinin ivedilikle yayınlanmasını talep etmekteyiz.” ifadelerini kullandı.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen geçici 6. Madde’nin 13 Mayıs 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan uygulama esaslarına göre ‘Artırımlı Fiyat Farkı’ hesaplamalarında kullanılan B ve D katsayıları eşitlenip 2,00 olarak hesaplanmasına şiddetle ihtiyaç olduğunu kaydeden KAMİAD Başkanı Adıgüzel, “Bu çözüm yolu ile hem kamu müteahhitleri ifa güçlüğü çekmeyecek hem de kamu yatırımları işlerin süresi dolmadan tamamlanabilecektir. Son bir yılda yaşanan bu olağan dışı gelişmelerden kaynaklı yükleniciler açısından oluşan ‘ifa güçlüğü’ nün göz önüne alınarak, gelir kaydedilen teminatların iadesini, bunlardan doğan yaptırımların affını yüce devletimizden beklemekteyiz.” şeklinde konuştu.